Om tot een topprestatie te komen, waarin je boven je gemiddelde prestaties uitstijgt, is het nodig om helemaal op te gaan in de activiteit, een gevoel van totale controle te hebben, en volledig in het hier en nu te zijn.
Meerdere onderzoekers hebben in het verleden aan topsporters gevraagd wat zij deden en hoe zij zich voelden tijdens hun topprestaties. Wat opviel is dat de topsporters veel dezelfde antwoorden gaven. De factoren die veel overeenkomen bij de topsporters die topprestaties leveren zijn onder andere:
- Vertrouwen en positief denken
- Optimale fysieke voorbereiding
- Op de taak gefocust zijn
- Positieve interacties met teamgenoten
- Genieten van wat je doet
Wanneer je een stap verder gaat, en je succesvolle topsporters met minder succesvolle topsporters vergelijkt, komt er een duidelijk verschil naar voren. Wat blijkt is dat de succesvolle topsporters consequent gebruikmaken van visualisatie, of imagineren zoals Louis van Gaal het noemt, een hoog zelfvertrouwen hebben, totale inzet laten zien, en goed om kunnen gaan met stress en afleidingen. Dit alles doen ze met een optimistische en positieve mindset.
Om tijdens een toernooi als het WK consistent op een hoog niveau te presteren hebben de spelers daarnaast mentale weerbaarheid nodig. Ook wel bekend als mentale hardheid of mentale kracht. In het Engels zo mooi mental toughness genoemd. Tijdens wedstrijden hebben mentaal weerbare sporters een onverzettelijk geloof in wat ze doen, zijn zeer gefocust, en kunnen goed omgaan met druk. Ze zijn bewust van hun gedachten en gevoelens en kunnen deze controleren, zij laten zich niet beïnvloeden door factoren die buiten hun controle liggen.
Naast fysiek in topconditie zijn en een optimale technische en tactische voorbereiding, gaat het dus ook om een sterke mentale conditie. Om je mentale conditie te versterken kan je de volgende mentale vaardigheden structureel inzetten. Door doelen te stellen, te visualiseren, en een wedstrijdplan te ontwikkelen bijvoorbeeld. Daarnaast is het belangrijk om je manieren van omgaan met stressvolle situaties en tegenslagen te oefenen zodat deze automatisch worden, en strategieën te oefenen om je gedachten te sturen en aandacht en spanning te controleren.
Er is dus veel te leren van hoe succesvolle topsporters tot hun topprestaties komen. Het mooie is dat je nu weet op welke vaardigheden je kan focussen om jouw mentale kracht en zo jouw prestaties te versterken. Kies er eens één of meerdere uit en geef daar de komende tijd extra aandacht aan. Zo kan je heel concreet verder werken aan het verbeteren van jouw prestaties. Het Nederlands Elftal zal ze zeker inzetten om zichzelf in staat te stellen een topprestatie neer te zetten.